Miłość i namiętność to dwa pojęcia często mylone, zwłaszcza w początkowych fazach związku. W swojej praktyce psychoterapeutycznej w Legionowie wielokrotnie spotykam się z parami, które borykają się z tym problemem. Przeżywają intensywne emocje, które łatwo można pomylić z trwałym uczuciem miłości. Jednak różnica między nimi jest fundamentalna.
W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego tak łatwo jest pomylić namiętność z miłością, oraz jakie mechanizmy psychologiczne stoją za tym zjawiskiem. Zrozumienie tej różnicy jest kluczowe dla par szukających pomocy psychologicznej.
Trójczynnikowa koncepcja miłości wg prof. Bogdana Wojciszke
Robert Sternberg, amerykański psycholog, w 1986 roku zaproponował trójczynnikową koncepcję miłości, która została rozwinięta przez prof. Bogdana Wojciszke. Zgodnie z tą teorią, miłość składa się z trzech elementów: namiętności, intymności i zaangażowania.
W zależności od fazy związku, różne kombinacje tych składników definiują różne typy miłości:
- Sympatia: Intymność bez namiętności i zaangażowania.
- Miłość ślepa (zakochanie): Namiętność bez intymności i zaangażowania.
- Związek pusty: Zaangażowanie bez intymności i namiętności.
- Miłość romantyczna: Intymność i namiętność bez zaangażowania.
- Miłość przyjacielska: Intymność i zaangażowanie bez namiętności.
- Miłość fatalna: Namiętność i zaangażowanie bez intymności.
- Miłość kompletna: Obecność wszystkich trzech składników.
Namiętność: krótka, ale intensywna
Namiętność jest pierwszym etapem większości związków. Charakteryzuje się silnymi emocjami, pożądaniem i intensywnym fizycznym przyciąganiem. Kiedy dwoje ludzi zaczyna się spotykać, namiętność może przybrać formę euforii, idealizacji partnera i silnego pragnienia bycia razem.
Biologiczne mechanizmy, takie jak wzrost poziomu dopaminy i adrenaliny, sprawiają, że czujemy się podekscytowani i pełni energii. Fenyloetyloamina, tzw. hormon zakochania, dodatkowo potęguje te uczucia, sprawiając, że funkcjonujemy jakby na autopilocie. W efekcie partner wydaje się być idealnym, a wszelkie wady są ignorowane.
Intymność: budowanie głębokiej więzi
W miarę jak namiętność zaczyna opadać, rozwija się intymność. Jest to proces wolniejszy, ale bardziej trwały. Intymność polega na budowaniu głębokiej emocjonalnej więzi, zrozumienia i wzajemnego wsparcia. Partnerzy zaczynają dzielić się swoimi myślami, uczuciami i doświadczeniami.
Ważnym elementem intymności jest komunikacja. To ona pozwala na rozwijanie wspólnego języka i tworzenie bazy dla długotrwałego związku. Intymność nie opiera się wyłącznie na fizycznym kontakcie, ale także na emocjonalnym zrozumieniu i trosce o dobro partnera.
Zaangażowanie: fundament trwałej relacji
Trzeci składnik miłości to zaangażowanie, które rozwija się najwolniej, ale jest najtrwalsze. Zaangażowanie to świadoma decyzja o trwaniu w związku i dążeniu do jego utrzymania w przyszłości. To zobowiązanie do wspólnego budowania życia, które może obejmować takie elementy jak wspólne finanse, dom, dzieci czy nawet wspólne zwierzęta.
Zaangażowanie to fundament, na którym opiera się trwały związek. Bez niego, nawet przy silnej namiętności i intymności, związek może okazać się kruchy.
Mechanizmy psychologiczne w związkach
Jednym z głównych mechanizmów psychologicznych, które sprawiają, że mylimy namiętność z miłością, jest idealizacja partnera. W fazie namiętności partner wydaje się być doskonały, a wszelkie jego wady są ignorowane. Działa tutaj mechanizm wyparcia, który pozwala nam skupiać się na pozytywnych aspektach związku i pomijać te negatywne.
Innym ważnym mechanizmem jest mechanizm „utopionych kosztów”. W miarę jak związek rozwija się i inwestujemy w niego emocjonalnie, materialnie i czasowo, coraz trudniej jest nam się z niego wycofać, nawet jeśli brakuje intymności czy namiętności. Ten mechanizm często prowadzi do pozostawania w związkach pustych, gdzie jedynym spoiwem jest zaangażowanie.
Porady dla par szukających pomocy psychologicznej
- Zrozumienie fazy związku: Ważne jest, aby pary zrozumiały, w której fazie związku się znajdują. Świadomość, że namiętność jest krótkotrwała, może pomóc w lepszym zrozumieniu i akceptacji zmian w związku.
- Komunikacja: Kluczem do trwałej intymności jest otwarta i szczera komunikacja. Partnerzy powinni regularnie dzielić się swoimi uczuciami, obawami i pragnieniami.
- Wspólne przeżycia: Inwestowanie czasu w wspólne aktywności i przeżycia wzmacnia więź emocjonalną. To może obejmować zarówno codzienne drobne gesty, jak i większe wspólne projekty.
- Szukanie Pomocy: Jeśli para czuje, że ich związek jest zagrożony, warto rozważyć terapię dla par. Profesjonalna pomoc może pomóc w rozwiązywaniu konfliktów i odbudowywaniu intymności.
- Praca nad Zaangażowaniem: Zaangażowanie nie pojawia się samoistnie. Wymaga ciągłego wysiłku i pracy nad związkiem. Regularne rozmowy o przyszłości i wspólne planowanie mogą pomóc w umacnianiu zaangażowania.
Podsumowanie
Namiętność i miłość to dwa różne, choć powiązane, aspekty relacji międzyludzkich. Namiętność jest intensywna, ale krótkotrwała, podczas gdy miłość wymaga pracy, zrozumienia i zaangażowania. Zrozumienie różnicy między nimi oraz świadomość faz, przez które przechodzi związek, jest kluczowe dla jego trwałości i satysfakcji. W mojej praktyce jako psychoterapeuta w Legionowie, często pomagam parom zrozumieć te mechanizmy i pracować nad budowaniem trwałej, pełnej miłości relacji.
Jeżeli czujecie, że wasz związek potrzebuje wsparcia, nie wahajcie się szukać pomocy. Terapia dla par czy terapia małżeńska może być kluczem do odbudowania i umocnienia waszej relacji. Każdy związek jest unikalny, ale z odpowiednim wsparciem możliwe jest przejście przez trudności i zbudowanie trwałej, satysfakcjonującej relacji.
Mam nadzieję, że ten artykuł dostarczył Państwu przydatnych informacji na temat różnicy między namiętnością a miłością oraz mechanizmów psychologicznych w związkach. Jeżeli macie pytania lub potrzebujecie pomocy, zapraszam do kontaktu w moim gabinecie w Legionowie.
