Termin Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) jest dziś powszechnie używany zarówno przez pacjentów, jak i terapeutów, dla określenia osób, które wychowywały się w rodzinie alkoholowej, a doświadczenia z niej wyniesione są dla nich źródłem licznych trudności w życiu dorosłym.
Dorosłe Dzieci Alkoholików stanowią bardzo zróżnicowaną grupę, ponieważ to, w jaki sposób funkcjonują oni w życiu dorosłym, zależy od bardzo wielu różnych czynników, w tym odmiennych doświadczeń z okresu dziecięcego, a nie wyłącznie od tego, czy ktoś w rodzinie nadużywał alkoholu, czy nie.
To, co odróżnia od siebie osoby należące do grupy DDA to: struktura rodziny pochodzenia oraz sposób jej funkcjonowania, relacje, jakie łączyły dziecko z osobami spoza rodziny, wydarzenia, jakie miały miejsce w historii życia dziecka, jego subiektywne doświadczenia oraz to, w jaki sposób doświadczenia te wpłynęły na jego psychikę i jakie ślady w niej pozostawiły.
Przedstawiona poniżej lista trudności, jakich DDA doświadczają w życiu dorosłym, nie wyczerpuje tematu, wskazuje na te problemy, które w opinii znawców tego zagadnienia występują najczęściej.
W tym obszarze najczęściej pojawiają się trudności związane z funkcjonowaniem człowieka w bliskich związkach, które wynikają z obawy przed:
• utratą własnego Ja,
• niskiego poczucia własnej wartości,
• negatywnego stosunku do siebie,
• obawy przed pozytywnymi oczekiwaniami,
• lęku przed utratą kontroli
• leku przed stratą kogoś lub czegoś bliskiego.
Ponadto wymienić można również:
• doświadczanie poczucia winy w sytuacji zaspokajania własnych potrzeb,
• trudności w przeżywaniu zadowolenia z siebie,
• poczucie wewnętrznego przymusu bycia dzielnym i nie ulegania słabości,
• uporczywe zabieganie o względy innych w celu potwierdzenia własnej wartości,
• zaprzeczanie negatywnym faktom,
• skłonność do nadmiernej odpowiedzialności lub nie podejmowania jej wcale.
W tym obszarze możemy zdefiniować następujące problemy:
• obawa przed zdemaskowaniem braku atrakcyjności,
• lęk przez porzuceniem,
• deficyt umiejętności rozwijania i pogłębiania relacji interpersonalnych,
• nadmierne poczucie lojalności nawet w stosunku do osób, które na to nie zasługują,
• niski poziom zaufania do ludzi,
• trudności w odróżnianiu miłości od litości,
• poczucie odmienności i przymusu odizolowania się od innych ludzi,
• problemy w nawiązywaniu harmonijnej współpracy z innymi,
• tendencja do wykonywania trudnych zadań na własną rękę.
Dorosłe Dzieci Alkoholików cechuje:
• impulsywność reakcji,
• niski poziom zdolności do odprężenia się i zabawy,
• podatność na zranienia uczuciowe
• odczuwanie nasilonego cierpienia związanego z zalegającym smutkiem.
Osoby te nieustannie przeżywają obawę przed:
• doświadczaniem i okazywaniem swoich uczuć,
• konfliktem,
• uzewnętrznianiem swojego gniewu.
W tym obszarze mogą pojawić się trudności związane z:
• realizacją zamierzonych celów,
• nadmierne reakcje na zmiany, których nie można kontrolować,
• doświadczanie niepewności w kwestii rozpoznania tego, co jest normą, a co nie,
• życie z pozycji ofiary,
• tendencja do postrzegania otaczającej rzeczywistości w kategoriach czarno - białych.
Ponadto oosby wychowujące się w rodzinie z problemem alkoholowym utrzymują stałą gotowość do:
• pozostawania w trudnych sytuacjach, bez względu na ponoszone przez siebie koszty,
• znajdowania satysfakcji w chaosie, częściej niż w spokoju.
DDA cechuje:
• skłonność do nałogów i kompulsji,
• podatność na schorzenia psychosomatyczne,
• tendencja do posługiwania się kłamstwem.
Opracowano na podstawie:
Sobolewska-Mellibruda, Z. (2012), Psychoterapia Dorosłych Dzieci Alkoholików, strategie, procedury i opisy przypadków pracy psychoterapeutycznej, Warszawa: IPZ.
Celem terapii DDA jest zmiana, która pozwoli na domknięcie przeszłości i pozostawienie za sobą dzieciństwa, urealnienie obrazu siebie oraz uporządkowanie własnego życia, co pozwoli na otwarcie się na teraźniejszość i budowanie satysfakcjonującego życia.
zmiana przekonań na temat swojego dzieciństwa,
rozpoznanie doznanych krzywd i niezaspokojonych potrzeb,
reinterpretacja doświadczeń z dzieciństwa i odreagowanie traum,
weryfikacja dziecięcych oczekiwań,
rozstanie z rodzicami i przebaczenie krzywd,
zaakceptowanie przeszłości.
zmiana destrukcyjnych przekonań na swój temat,
oddzielenie przekonań własnych od przekonań innych osób,
budowanie samooceny w oparciu o doświadczenia „tu i teraz”,
określenie własnych granic i kompetencji,
zrozumienie własnych uczuć i potrzeb oraz dbanie o nie,
akceptacja siebie.
budowanie satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi,
zwiększenie zdolności do funkcjonowania w związkach intymnych,
ustalenie celów życiowych,
stworzenie hierarchii wartości i wprowadzenie jej w życie,
zaplanowanie zmian w różnych obszarach życia,
budowanie umiejętności rozwiązywania problemów na bieżąco.
Nie wszyscy, którzy wychowywali się w rodzinie z problemem alkoholowym, w życiu dorosłym decydują się na podjęcie terapii własnej. Osoby, które szukają profesjonalnej pomocy i wsparcia, zgłaszają się do specjalisty kierując się bardzo różnymi powodami, a fakt uzależnienia jednego lub obojga rodziców może być dla nich zupełnie nieistotny.
Opracowano na podstawie:
Sobolewska-Mellibruda, Z. (2012), Psychoterapia Dorosłych Dzieci Alkoholików, strategie, procedury i opisy przypadków pracy psychoterapeutycznej, Warszawa: IPZ.
Milena Rawska 2024 © Psycholog i Psychoterapeuta
- Legionowo
Stworzone przez strony internetowe pixelis.pl